کم‌خونی

کم‌خونی چیست؟

کم‌خونی اصطلاح عمومی برای داشتن اکسیژن بسیار کم در خون است که باعث می‌شود احساس خستگی و ضعف کنید. دلایل مختلفی برای کم‌خونی وجود دارد:

1. 1. کمبود آهن
   2. کمبود ویتامین B12

کم‌خونی فقر آهن

کم‌خونی مرتبط با فقر آهن، کمبود آهن در خون شما است.

دلایل کم‌خونی فقر آهن

پریودهای شدید و بارداری می‌تواند باعث این نوع کم‌خونی شود که با دارو قابل درمان است. هر شرایط دیگری که باعث از دست دادن خون شود نیز می‌تواند منجر به این نوع از کم‌خونی گردد.

علائم:

• خستگی و کمبود انرژی
• تنگی نفس
• تپش قلب
• رنگ‌پریدگی پوست

علائم کمتر شایع:

• سردرد
• وزوز گوش
• طعم عجیب غذا
• احساس خارش
• درد زبان
• ریزش مو؛ هنگام برس زدن یا شستن موها متوجه ریزش آن‌ها می‌شود.
• تمایل به خوردن اقلام غیر خوراکی، مانند کاغذ
• بلعیدن سخت
• زخم‌های باز دردناک در گوشه‌های دهان شما

قرار ملاقات با پزشک (GP)

پزشک از شما در مورد سبک زندگی و سابقه‌ی پزشکی شما سوال می‌پرسد. یک آزمایش خون ساده تأیید می‌کند که آیا کم‌خونی دارید یا خیر، که ممکن است در چند ماه آینده به طور مکرر انجام شود تا بازگشت سطح آهن شما به حالت عادی بررسی گردد. پزشک همچنین ممکن است شما را برای بررسی‌های بیشتر به یک متخصص ارجاع دهد.

درمان کم‌خونی فقر آهن

برای جایگزینی آهنی که در بدن شما وجود ندارد، برای شما قرص آهن تجویز می‌شود. شما باید قرص ها را روزانه به مدت حدود شش ماه مصرف کنید. نوشیدن آب پرتقال بعد از مصرف قرص ممکن است به جذب آهن در بدن کمک کند.

عوارض جانبی:

• یبوست یا اسهال
• شکم درد
• سوزش قلب
• احساس بیماری
• مدفوع تیره

سعی کنید قرص‌ها را همراه یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید تا احتمال عوارض جانبی کاهش یابد. مصرف قرص‌ها را ادامه دهید، حتی اگر عوارض جانبی داشته باشید.

قرص آهن را از کودکان دور نگه دارید!

قرص‌های مکمل آهن را دور از دسترس کودکان قرار دهید. مصرف بیش از حد آهن در یک کودک خردسال می‌تواند کشنده باشد.

کارهایی که خودتان می‌توانید انجام دهید

بیشتر بخورید و بیاشامید:

• سبزیجات دارای برگ سبز تیره؛ مانند شاهی و کلم پیچ
• غلات و نان غنی شده
• گوشت
• میوه‌های خشک مانند زردآلو، آلو خشک و کشمش
• حبوبات (لوبیا، نخود و عدس)

کمتر بخورید و بیاشامید:

• چای
• قهوه
• شیر و لبنیات
• غذاهایی که دارای مقادیر بالای اسید فیتیک هستند؛ مانند غلات سبوس‌دار، که می‌توانند مانع جذب آهن از سایر غذاها و قرص‌ها در بدن شوند.

کم‌خونی ناشی از فقر آهن درمان نشده

عدم درمان کم‌خونی می‌تواند شما را بیشتر در معرض خطر بیماری و عفونت قرار دهد. ممکن است خطر ابتلا به عوارضی را که بر قلب یا ریه‌ها تأثیر می‌گذارد؛ مانند نارسایی قلبی، افزایش دهد. در بارداری، کم‌خونی می‌تواند خطر بیشتری برای عوارض قبل و بعد از زایمان ایجاد کند.

کم‌خونی ویتامین B12

نوع دیگر کم‌خونی ویتامین B12 است.

علل کمبود ویتامین B12 یا اسیدفولیک

دلایل متعددی وجود دارد که می‌تواند منجر به کمبود ویتامین B12 یا فولات (اسید فولیک) شود:

• کم ‌خونی در اثر ترشح نشدن فاکتور داخلی معده؛ سیستم ایمنی بدن شما به سلول‌های سالم در معده حمله می‌کند و از جذب ویتامین B12 از مواد غذایی که می‌خورید جلوگیری می‌کند.
• کمبود ویتامین B12 در رژیم غذایی؛ اگر رژیم گیاه‌خواری داشته باشید و مکمل‌های ویتامین B12 مصرف نکنید ممکن است این اتفاق بیفتد. یا اگر غذاهای غنی شده با ویتامین B12 می‌خورید یا از یک رژیم غذایی معمولی پیروی می‌کنید یا به طور کلی رژیم غذایی ضعیفی برای مدت طولانی دارید.
• دارو؛ برخی داروها می‌توانند بر میزان جذب ویتامین B12 بدن شما تأثیر بگذارند.

علائم کمبود ویتامین B12

• خستگی مفرط
• خواب رفتن دست یا پا
• زبان دردناک و قرمز
• زخم‌های دهانی
• ضعف عضلانی
• اختلال دید
• افسردگی و سردرگمی
• مشکلات حافظه، درک و قضاوت

درمان کم‌خونی ویتامین B12

دریافت مکمل‌های ویتامین B12، که معمولاً در ابتدا با تزریق تجویز می‌شوند. پس از آن یا بین وعده‌های غذایی به قرص B12 نیاز دارید یا اینکه باید به طور منظم تزریق کنید. این درمان‌ها ممکن است تا آخر عمر مورد نیاز باشند.

کارهایی که خودتان می‌توانید انجام دهید

بیشتر بخورید:

• گوشت
• ماهی
• تخم مرغ
• محصولات لبنی
• عصاره‌ی مخمر
• غذاهای غنی شده
• کلم بروکلی، کلم بروکسل و نخود فرنگی

عوارض کم‌خونی ویتامین B12

• مشکلات سیستم عصبی
• ناباروری موقت
• بیماری‌های قلبی
• عوارض بارداری و نقایص مادرزادی

داروها