Niedokrwistość
Czym jest anemia
Anemia to ogólny termin oznaczający zbyt małą ilość tlenu we krwi, co może powodować uczucie zmęczenia i osłabienia. Istnieją różne przyczyny anemii:
-
- Niedobór żelaza
- Niedobór witaminy B12
Niedokrwistość z niedoboru żelaza
Anemia z niedoboru żelaza oznacza brak żelaza we krwi.
Przyczyny anemii z niedoboru żelaza
Obfite miesiączki i ciąża mogą powodować anemię z niedoboru żelaza, którą można leczyć farmakologicznie. Wszelkie inne schorzenia, które powodują utratę krwi mogą również prowadzić do anemii z niedoboru żelaza.
Objawy:
- zmęczenie i brak energii
- duszność
- palpitacje serca
- blada skóra
Mniej typowe objawy:
- bóle głowy
- dzwonienie, brzęczenie lub syczące dźwięki wewnątrz głowy (szumy uszne)
- dziwny smak pokarmów
- uczucie swędzenia
- bolący język
- wypadanie włosów - podczas szczotkowania lub mycia włosów zauważasz, że wypada ich więcej
- chęć spożywania artykułów nieżywnościowych, takich jak papier
- trudności w przełykaniu
- bolesne, otwarte owrzodzenia w kącikach ust
Wizyta u lekarza (GP)
Lekarz zapyta cię o twój styl życia i historię choroby. Proste badanie krwi potwierdzi, czy masz anemię. Badanie to może być powtarzane przez kilka kolejnych miesięcy, aby sprawdzić, czy poziom żelaza wraca do normy. Lekarz może również skierować Cię do specjalisty w celu przeprowadzenia dalszych badań.
Leczenie anemii z niedoboru żelaza
Lekarz przepisze Tobie leki z zawartością żelaza, aby zastąpić żelazo, którego brakuje w Twoim organizmie. Tabletki należy przyjmować codziennie, przez około 6 miesięcy. Wypicie soku pomarańczowego po przyjęciu tabletki może pomóc organizmowi w przyswojeniu żelaza.
Mogą występować następujące skutki uboczne:
- zaparcia lub biegunka
- ból brzucha
- zgaga
- złe samopoczucie
- czarny stolec
Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych, należy przyjmować tabletki z jedzeniem lub zaraz po jedzeniu. Ważne jest, aby kontynuować przyjmowanie tabletek, nawet jeśli wystąpią działania niepożądane.
Tabletki żelaza należy przechowywać z dala od zasięgu dzieci!
Suplementy żelaza należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci. Przedawkowanie żelaza u małego dziecka może być śmiertelne.
Rzeczy, które możesz zrobić sam
Spożywaj w większych ilościach:
- ciemnozielone warzywa liściaste, takie jak rukiew wodna i jarmuż
- płatki śniadaniowe i chleb z dodatkową zawartością żelaza (wzbogacane)
- mięso
- suszone owoce, takie jak morele, śliwki i rodzynki
- nasiona roślin strączkowych (fasola, groch i soczewica)
Spożywaj w mniejszych ilościach:
- herbata
- kawa
- mleko i nabiał
- pokarmy o wysokiej zawartości kwasu fitynowego, takie jak pełnoziarniste zboża, które mogą utrudniać organizmowi wchłanianie żelaza z innych pokarmów i tabletek
Nieleczona anemia z niedoboru żelaza
Nieleczona anemia może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób i infekcji. Może ona zwiększać ryzyko rozwoju powikłań dotyczących serca lub płuc - takich jak niewydolność serca. W czasie ciąży anemia może powodować większe ryzyko powikłań przed i po porodzie.
Niedokrwistość wywołana witaminą B12
Innym rodzajem anemii jest anemia z niedoboru witaminy B12.
Przyczyny niedoboru witaminy B12 lub folianów
Istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do niedoboru witaminy B12 lub folianów:
- niedokrwistość złośliwa - Twój układ odpornościowy atakuje zdrowe komórki w żołądku, uniemożliwiając organizmowi wchłanianie witaminy B12 ze spożywanych pokarmów.
- brak witaminy B12 w diecie - może się to zdarzyć, jeśli stosujesz dietę wegańską i nie przyjmujesz suplementów z witaminą B12. Lub jeśli spożywasz pokarmy wzbogacone w witaminę B12, stosujesz dietę fad lub ogólnie ubogą dietę przez długi czas.
- leki - niektóre leki mogą wpływać na ilość witaminy B12 wchłanianej przez organizm
Objawy niedoboru witaminy B12:
- skrajne zmęczenie
- uczucie wbijania szpilek i igieł (niewielki ostry ból)
- bolący i czerwony język
- owrzodzenie jamy ustnej
- osłabienie mięśni
- zaburzone widzenie
- depresja i dezorientacja
- problemy z pamięcią, zrozumieniem i osądem
Leczenie anemii wywołanej witaminą B12
Na początku będziesz otrzymywać suplementy witaminy B12, zazwyczaj w formie zastrzyku. Następnie będziesz potrzebować albo tabletek B12 między posiłkami, albo regularnych zastrzyków. Te zabiegi mogą być potrzebne do końca życia.
Rzeczy, które możesz zrobić sam
Spożywaj w większych ilościach:
- mięso
- ryby
- jajka
- produkty mleczne
- ekstrakt drożdżowy
- żywność wzbogacana
- brokuły, brukselka i groszek
Powikłania anemii wywołanej witaminą B12
- problemy z układem nerwowym
- czasowa niepłodność
- choroby serca
- powikłania ciąży i wady wrodzone
Leki
|
Tabletki żelaza |
Kwas foliowy |
Tabletki B12 |
Jak długo należy przyjmować |
12-16 tygodni |
10-16 tygodni |
8-10 tygodni |
Kiedy należy pobrać próbkę krwi? |
Po 4 tygodniach |
Po 4 tygodniach |
Po 4 tygodniach |
Kiedy należy przyjmować tabletki? |
- 2 godziny przed wypiciem kawy, herbaty, mleka
- 4 godziny po wypiciu kawy, herbaty, mleka |
|
|
Ból brzucha u dorosłych
Nagły silny ból brzucha
Nagły, uciążliwy ból w określonej części brzucha może być oznaką poważnego problemu. Bez leczenia może się on szybko pogorszyć.
Przyczyny:
Poważne przyczyny nagłego silnego bólu brzucha obejmują:
- zapalenie wyrostka robaczkowego - obrzęk wyrostka robaczkowego oznacza konieczność jego usunięcia
- krwawiący lub perforowany wrzód żołądka
- ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego - zapalenie pęcherzyka żółciowego, który może wymagać usunięcia
- kamienie nerkowe - małe kamienie mogą być wydalane z moczem, ale większe mogą zablokować kanaliki nerkowe i będziesz musiał udać się do szpitala w celu ich rozbicia
- zapalenie uchyłków - zapalenie małych woreczków w jelitach, które czasami wymaga leczenia antybiotykami w szpitalu
Jeśli lekarz pierwszego kontaktu podejrzewa, że cierpisz na jedną z tych chorób, może natychmiast skierować Cię do szpitala. Nagły i silny ból brzucha może być również czasami spowodowany infekcją żołądka i jelit (gastroenteritis). Może być również wywołany naciągnięciem mięśnia w jamie brzusznej lub urazem.
Przyczyny bólu brzucha mogą obejmować:
- Tłuste jedzenie
- Niektóre leki
- Zapalenie wyrostka robaczkowego
- Trucizna pokarmowa
- Zapalenie pęcherza moczowego
- Infekcja wirusowa (grypa żołądkowa)
- Zaparcie
- Stres
- Menstruacja
- Kamienie nerkowe
Długotrwały lub nawracający ból brzucha
Zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu, jeśli Ty lub Twoje dziecko macie uporczywy lub powtarzający się ból brzucha. Przyczyna często nie jest poważna i można sobie z nią poradzić.
Możliwe przyczyny u dorosłych obejmują:
- zespół jelita drażliwego - ból często ustępuje po skorzystaniu z toalety
- zapalne choroby jelit - na przykład choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i endometrioza
- infekcja dróg moczowych, która ciągle powraca - zazwyczaj będziesz mieć również uczucie pieczenia przy oddawaniu moczu
- zaparcia
- ból miesiączkowy - bolesne skurcze mięśni u kobiet, które są związane z cyklem miesiączkowym
- wrzód żołądka
- zgaga i kwaśny refluks
- zapalenie błony śluzowej żołądka (zapalenie wyściółki żołądka)
Możliwe przyczyny u dzieci obejmują:
- zaparcia
- zakażenie dróg moczowych, które ciągle powraca
- zgaga i kwaśny refluks
- migreny brzuszne - nawracające epizody bólu brzucha bez uchwytnej przyczyny
W przypadku bólu brzucha należy pić dużo wody lub herbaty (2 litry dziennie). Jedz regularnie małe porcje. Uprawiaj ćwiczenia fizyczne (spacery, jazda na rowerze). Jedz żywność bogatą w błonnik, unikaj tłustych potraw, alkoholu, napojów gazowanych i kawy.
Natychmiast wezwij lekarza pierwszego kontaktu, jeśli:
- ból zaczyna się nagle lub niespodziewanie
Jeśli Twój lekarz pierwszego kontaktu nie jest dostępny, zadzwoń pod numer 112.
- masz silny ból brzucha, zwłaszcza jeśli jest on skoncentrowany w jednym miejscu
- Kiedy nie możesz oddać moczu, kiedy twoje stolce są czarne i z zawartością krwi.