Diabetes mellitus type 1 Iraaks
شه‌کره - جۆری یه‌که‌م
شه‌کره چییه؟
شه‌کره‌ی جۆری یه‌که‌م ده‌بێته هۆی ئه‌وه‌ی که ئاستی گلۆکۆز (شه‌کر) له خوێنتاندا تا ڕێژه‌یه‌کی زۆر بچێته سه‌ره‌وه.
ئه‌مه کاتێ ڕوو ده‌دات که له‌شی ئێوه نه‌توانێت به ڕاده‌ی پێویست هۆرمۆنی درووست بکات به نێو ئه‌نسۆلین که شه‌کری خوێن کۆنترۆڵ ده‌کات. ئێوه پێویستتان به کوتانی ڕۆژانه‌ی ئه‌نسۆلینه تا ئاستی گلۆکۆزی خوێنی خۆتان کۆنترۆڵ بکه‌ن. کۆنترۆڵ کردنی شه‌کری جۆری یه‌که‌م له‌وانه‌یه کاتی پێویست بێت تا له‌گه‌ڵیدا ڕا بێن، به‌ڵام دیسانه‌وه ده‌توانن هه‌موو ئه‌و کارانه‌ی که حه‌زتان لێیه ئه‌نجامی بده‌ن. ئه‌م ڕێنوێنه بۆ یارمه‌تی دان هاتووه‌ته ئێره. شه‌کره‌ی جۆری یه‌که‌م په‌یوه‌ندی نییه له‌گه‌ڵ ته‌مه‌ن یان کێشی زیاده‌دا - ئه‌م بابه‌ته له‌گه‌ڵ شه‌کره‌ی جۆری دووهه‌مدا په‌یوه‌بدیداره.
نیشانه‌کان
- هه‌ست کردن به تینوویه‌تی زۆر
- مێز کردن و ئاوده‌سچوونی له ڕاده به‌ده‌ر، به‌تایبه‌ت له کاتی شه‌ودا
- هه‌ست کردن به ماندوویه‌تی زۆر
- دابه‌زینی کێش به بێ هیچ هه‌وڵێک
- به‌فره‌ک که به‌رده‌وام هه‌ڵده‌گڕێته‌وه
- لێڵی و ناڕوونی له دیتندا
- شوێنه بڕیاوه‌کان و ئه‌و زامانه‌ی که چاک نابنه‌وه
- هه‌ناسه دانێ که بۆنی مێوه‌ی لێ دێ
نیشانه‌کانی شه‌کره‌ی جۆری یه‌که‌م ده‌توانن به خێرایی ده‌رکه‌ون، به‌تایبه‌ت له مندالاندا.
ئه‌نجام دانی پشکنینی شه‌کره‌ی جۆری یه‌که‌م
پزیشکی گشتی ئێوه پشکنینی مێزتان بۆ ئه‌نجام ده‌دا و ئه‌گه‌ری هه‌یه که ئاستی گلۆکۆز (شه‌کر) -ی خوێنتان تاوتوێ بکات. ئه‌گه‌ر وا بیریان کرده‌وه که ئه‌گه‌ری هه‌یه نه‌خۆشی شه‌کره‌تان بێت، پێشنیاریان ئه‌وه‌یه بۆتان که خێرا بچن بۆ نه‌خۆشخانه بۆ پشکنین. گه‌ر ڕوون ببێته‌وه که موبته‌لای شه‌کره‌ی جۆری یه‌که‌من، په‌ره‌ستارێکی شه‌کره ئه‌و کارانه‌ی که پێویستن بۆ کۆنترۆڵ کردنی شه‌کره‌که‌ته‌ن فێرتان ده‌که‌ن، وه‌کوو پشکنینی شه‌کری خوێن و چۆنێتی کوتانی ئه‌نسۆلین.
چ کاتێ ده‌بێ له‌گه‌ڵ نه‌خۆشخانه‌دا په‌یوه‌ندی بگرین؟
-
- کاتێ که یاو و تاتان هه‌یه ( 38 پله یان زیاتر)
- کاتێ که هه‌ست به سه‌رگه‌ردانی و ئالۆزاوی ده‌که‌ن
- کاتێ که ئاستی شه‌کره هێنده له خوارێیه که خواردنی شیرینی ناتوانی دۆخه‌که چاره‌سه‌ر بکات.
- زه‌حیریتان هه‌یه
- زیاد له ڕاده ئه‌نسۆلینتان کوتاوه
- گه‌ر له حاڵه‌تی ڕشانه‌وه و هه‌ڵهاوردنه‌وه دان.
