یاو لە منداڵاندا

یاو چییە؟

پلەی بەرزی گەرمی لە منداڵانی بچووکدا زۆر باوە. پلەی گەرما زۆربەی جار لە 3 یان 4 ڕۆژاندا دەگەڕێتەوە بۆ حاڵەتی ئاسایی.پلەی گەرمیی نۆرماڵ لە کۆرپەکان و منداڵاندا ها لە دەوروبەری 36.4 پلەی سەنتیگراددا بەڵام لەوانەیە لە منداڵێکەوە بۆ منداڵێکی تر هەندێک جیاوازی ببێت. پلەی بەرزی گەرما 38 پلەی سەنتیگراد یان زیاترە. پلەی بەرزی گەرمی ولامی سروشتی جەستەیە بۆ شەڕ کردن لەگەل تووشبوونەکانە وەک کۆخەکان و هەڵامەتەکان. زۆر شت لە منداڵەکاندا دەبێتە هۆی بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی لە لەشدا، لە نەخۆشینە باوەکانی منداڵییەوە وەک مێکوتە و ملەخڕە تا کوتانەکان (ڤاکسین).

پشکنین بۆ پلەی بەرزی گەرمی

منداڵەکەت لەوانەیە:

• کاتێ دەست لە پشت یان سینەی دەدەی لەوانەیە لە جاران گەرمتر بێت
• هەست بکات بە ئارەق کردنەوە
• هەست بکات یان دیار بێت کە باش نییە

بۆ گرتنی پلەی گەرمیی منداڵەکەت لە گەرمیپێوێکی دیجیتاڵ کەڵک وەرگرە کە دەتوانە لە دەرمانخانە یان سۆپەرمارکێتەکان بیکڕیت.

• کاتێ دەست لە پشت یان سینەی دەدەی لەوانەیە لە جاران گەرمتر بێت
• هەست بکات بە ئارەق کردنەوە
• هەست بکات یان دیار بێت کە باش نییە

بۆ گرتنی پلەی گەرمیی منداڵەکەت لە گەرمیپێوێکی دیجیتاڵ کەڵک وەرگرە کە دەتوانە لە دەرمانخانە یان سۆپەرمارکێتەکان بیکڕیت.

هۆکار

زۆربەی یاوەکان بە هۆی چڵک کردنەکان یان نەخۆشینەکانی ترەوە تووش دەبن. پلەی بەرزی گەرمای لەش دۆخەکە بۆ مانەوەی بەکتریا و ڤایرۆسەکان کە دەبنە هۆی تووشبوونەکان، دژوارتر دەکات.

دۆخە باوەکان کە دەبنە هۆی یاوەکان بریتین لە:

• چڵک کردنەکانی کۆئەندامی هەناسەدانی سەرەوە (RTIs)
• ئەنفلۆئانزا
• چڵک کردنەکانی گوێ
• گەرمەژنە یان سوورێژەی ئاڵمانی- ڤایرۆسێکە کە دەبێتە هۆی گەرمی و زیپکە
• ملەخڕە
• چڵک کردنەکانی کۆئەندامی میزکردن و گورچیلە(UTIs)
• نەخۆشینە باوەکانی منداڵی وەک مێکوتە و کۆخەڕەشە

تۆ دەتوانی چی بکەیت؟

• بە ڕادەیەکی زۆر شلەمەنییان پێدەیت
• چاودێری نیشانەکانی ئاولێچنران بکەیت
• ئەگەر دەیانەوێت چێشتیان پێ بدەیت
• لە درێژەی شەودا بە شێوەی ڕێکوپێک پشکنین بۆ منداڵەکەت بکەیت
• لە ماڵەوە بیانهێڵیتەوە
• ئەگەر باش نین یان ناڕەحەتن پاراستامۆڵیان پێدە
• ئەگەر نیگەرانی منداڵەکەتی ئامۆژگاری پزیشکی وەرگرە

کەی تەلەفۆن بۆ دوکتور بکرێت؟

بە خێرایی تەلەفۆن بۆ دوکتۆرەکەت بکە ئەگەر منداڵەکەت:

• تەمەنی کەمتر لە 3 مانگە و گەرمیی لەشی 38 پلەی سەنتیگراد یان زیاترە یان وەها دەزانی کە پلەی گەرمی بەرزە
• تەمەنی منداڵەکەت 3 تا 6 مانگە و گەرمیی لەشی 39 پلەی سەنتیگراد یان زیاترە یان وەها دەزانی کە پلەی گەرمی بەرزە
• نیشانەکانی تری نەخۆشینی هەیە وەک زیپکە و هەر وەها پلەی بەرزی گەرمی
• پلەی گەرمیی جەستەی بەرزە و زیاتر لە 5 ڕۆژ یان زیاتری خایاندووە
• نایەوێت بخوات یان خودی ئاسایی خۆی نییە و ئێوە نیگەرانن
• پلەی گەرمیی لەشی بەرزە و بە پاراستامۆڵیش نایەتە خوارەوە
• ئاوی لەشی چنراوە- وەک ئەوەی کۆنەی مناڵەکە بە تەواوی تەڕ نابێت، چاوی بە قووڵاچوو و نەبوونی فرمێسک کاتێ کە دەگریەن

دەرمانەکان

پێویست ناکات دەرمان بە منداڵەکەت بدەیت. یاو بۆ خۆی لادەچێت. دەرمانەکان تەنیا کاتێک پێویستە کە منداڵەکەت ئازاری بێت یان بە کەمی بخواتەوە. ئایا منداڵەکەت یاوی هەیە و تەمەنی لە 3 مانگان کەمترە؟ کە وابوو بچۆ و دوکتۆرەکەت ببینە. لە تەمەنی 3 مانگانەوە منداڵان بۆیان هەیە پاراستامۆڵیان پێ بدرێت.

• ڕادەی پاراستامۆڵ پەیوەندیی بە تەمەن و کێشی منداڵەکەتەوە هەیە
• دو ڕێگا هەیە بۆ پێدانی پاراستامۆڵ بە منداڵەکەت: لە ڕێی کۆمەوە (کونی گوو کردن) یان لە دەمەوە
• تۆ دەتوانی پاراستامۆڵ لە ئێتۆز، کروودیڤات، ئالبێرت هەیجن یان دەرمانخانە بکڕیت. لەم دایاگرامەوە ژێرەوەدا دەتوانی بیبینی کە دەبێ کام جۆری پاراستامۆڵ بکڕیت بۆ منداڵەکەت. لە فرۆشگەکە وێنەکە نیشان بدە و ئیتر ئەوان دەتوانن یارمەتیت بدەن.

تەمەنی منداڵەکەت:	کێشی منداڵەکەت:	کام پاراستامۆڵ:	هەر جارێک چەندە پاراستامۆڵ:	زۆرترین ڕادە چەند حەب لە ڕۆژێکدا (24 کاتژمێر)	کاتی خواردنی حەبی دواتر:
3 مانگ یان زیاتر	5.5-3.0 کیلۆگرام	60 مگ، لە ڕێی کۆمەوە	1 حەبی 60 مگ	3-2	پاش 12-8 کاتژمێر
12-3 مانگ	10-5.5 کیلۆگرام	120 مگ، لە ڕێی کۆمەوە	1 حەبی 120 مگ	3-2	پاش 12-8 کاتژمێر
2-1 ساڵ	12.5-10 کیلۆگرام	240 مگ، لە ڕێی کۆمەوە	1 حەبی 240 مگ	3-2	پاش 12-8 کاتژمێر
4-2 ساڵ	17-12.5 کیلۆگرام	240 مگ، حەبی قابیلی جاوین لە ڕێی دەمەوە	2 حەبی 120 مگ	3	پاش 8 کاتژمێر
6-4 ساڵ	22-17 کیلۆگرام	240 مگ، حەبی قابیلی جاوین لە ڕێی دەمەوە	2 حەبی 120 مگ	4	پاش 6 کاتژمێر
9-6 ساڵ	30-22 کیلۆگرام	250 مگ، حەبی قابیلی توانەوە لەسەر زماندا	1 حەبی 250 مگ	6	پاش 4 کاتژمێر
12-9 ساڵ	40-30 کیلۆگرام	250 مگ، حەبی قابیلی توانەوە لەسەر زماندا	2 حەبی 250 مگ	4-3	پاش 6 کاتژمێر
15-12 ساڵ	55-40 کیلۆگرام	250 مگ، حەبی قابیلی توانەوە لەسەر زماندا	2 حەبی 250 مگ	6-4	پاش 4 کاتژمێر