Schildklierafwijking

De schildklier is een klein orgaan in de hals dat hormonen produceert die belangrijk zijn voor de stofwisseling en groei. Een schildklierafwijking kan leiden tot een teveel of tekort aan deze hormonen, wat verschillende symptomen kan veroorzaken. In dit artikel bespreken we wat schildklierafwijking is, de symptomen, oorzaken en behandeling.

Wat is schildklierafwijking?

Schildklierafwijking is een aandoening waarbij de schildklier niet goed functioneert. Er zijn twee soorten schildklierafwijkingen: hypothyreoïdie en hyperthyreoïdie. Bij hypothyreoïdie produceert de schildklier te weinig hormonen, terwijl bij hyperthyreoïdie juist te veel hormonen worden geproduceerd.

Enkele voorbeelden van schildklierafwijkingen zijn de ziekte van Hashimoto, Graves’ disease en schildklierkanker.

Symptomen

De symptomen van schildklierafwijking kunnen variëren afhankelijk van het type en de ernst van de aandoening. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

– Hypothyreoïdie: vermoeidheid, gewichtstoename, koude intolerantie, droge huid, haaruitval, constipatie, depressie.
– Hyperthyreoïdie: gewichtsverlies, hartkloppingen, zweten, warmte-intolerantie, diarree, angst, prikkelbaarheid, tremoren.

Oorzaken

Er zijn verschillende oorzaken van schildklierafwijking, waaronder:

– Auto-immuunziekten: zoals de ziekte van Hashimoto en Graves’ disease.
– Jodiumtekort: jodium is nodig voor de productie van schildklierhormonen.
– Schildklierkanker: een kwaadaardige tumor in de schildklier kan leiden tot een teveel of tekort aan hormonen.
– Medicatie: sommige medicijnen kunnen de schildklierfunctie beïnvloeden.

Is schildklierafwijking erg?

Schildklierafwijking kan op korte en lange termijn gevolgen hebben. Bij hypothyreoïdie kan onbehandelde schildklierafwijking leiden tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, verhoogd cholesterolgehalte en onvruchtbaarheid. Bij hyperthyreoïdie kan onbehandelde schildklierafwijking leiden tot osteoporose, hartritmestoornissen en gewichtsverlies.

Daarnaast kunnen zowel hypothyreoïdie als hyperthyreoïdie lichamelijke en psychische gevolgen hebben, zoals vermoeidheid, depressie en angst.

Hoe ontstaat schildklierafwijking?

Schildklierafwijking kan ontstaan door verschillende oorzaken, zoals hierboven beschreven. Bij auto-immuunziekten zoals de ziekte van Hashimoto en Graves’ disease valt het immuunsysteem de schildklier aan, waardoor deze niet meer goed functioneert. Bij jodiumtekort kan de schildklier niet genoeg hormonen produceren, terwijl bij schildklierkanker een tumor de schildklierfunctie kan verstoren.

Hoe wordt schildklierafwijking vastgesteld?

Schildklierafwijking kan worden vastgesteld door middel van bloedonderzoek. Hierbij wordt gekeken naar de hoeveelheid schildklierhormonen en schildklierstimulerend hormoon (TSH) in het bloed. Bij hypothyreoïdie is het TSH-gehalte verhoogd, terwijl bij hyperthyreoïdie het TSH-gehalte juist verlaagd is.

Onderzoek en diagnose

Naast bloedonderzoek kan er ook een echografie of biopsie van de schildklier worden gedaan om de oorzaak van de schildklierafwijking te achterhalen. Bij een echografie wordt er met geluidsgolven een beeld van de schildklier gemaakt, terwijl bij een biopsie een stukje weefsel uit de schildklier wordt genomen voor onderzoek.

Behandeling

De behandeling van schildklierafwijking hangt af van het type en de ernst van de aandoening. Bij hypothyreoïdie wordt meestal levothyroxine voorgeschreven, een synthetisch schildklierhormoon dat dagelijks moet worden ingenomen. Bij hyperthyreoïdie kan er medicatie worden voorgeschreven om de schildklierfunctie te remmen, of kan er worden gekozen voor een behandeling met radioactief jodium of een operatie.

Hoe de symptomen te verlichten

Er zijn verschillende manieren om de symptomen van schildklierafwijking te verlichten, zoals:

– Hypothyreoïdie: regelmatig bewegen, gezond eten, voldoende slapen, stress vermijden.
– Hyperthyreoïdie: rust nemen, stress vermijden, gezond eten, voldoende slapen.

Wanneer medisch advies inwinnen?

Als je symptomen van schildklierafwijking ervaart, is het belangrijk om medisch advies in te winnen. Een huisarts kan bloedonderzoek doen om de schildklierfunctie te controleren en eventueel doorverwijzen naar een specialist.

Richtlijnen

Er zijn geen specifieke richtlijnen voor schildklierafwijking, omdat de behandeling afhankelijk is van het type en de ernst van de aandoening.

Voedingsadviezen

Bij schildklierafwijking is het belangrijk om voldoende jodium binnen te krijgen, omdat dit nodig is voor de productie van schildklierhormonen. Jodium zit onder andere in vis, zeevruchten en gejodeerd zout.

Wat kun je zelf doen en wat moet je niet doen

Als je schildklierafwijking hebt, is het belangrijk om gezond te eten, voldoende te bewegen en stress te vermijden. Daarnaast is het belangrijk om medicatie op tijd in te nemen en regelmatig bloedonderzoek te laten doen om de schildklierfunctie te controleren.

Het is niet verstandig om zelf te experimenteren met supplementen of alternatieve behandelingen zonder overleg met een arts.

Welke medicijnen kan een arts voorschrijven?

Bij hypothyreoïdie wordt meestal levothyroxine voorgeschreven, terwijl bij hyperthyreoïdie medicatie kan worden voorgeschreven om de schildklierfunctie te remmen.

Wanneer contact met uw huisarts bij schildklierafwijking?

Als je symptomen van schildklierafwijking ervaart, is het belangrijk om contact op te nemen met je huisarts. Ook als je al behandeld wordt voor schildklierafwijking en nieuwe symptomen ervaart, is het belangrijk om dit te bespreken met je huisarts.