Spiraaltje: Alles wat je moet weten over deze anticonceptiemethode

Wat is een spiraaltje?

Een spiraaltje is een klein, T-vormig voorwerp dat in de baarmoeder wordt geplaatst om zwangerschap te voorkomen. Er zijn twee soorten spiraaltjes: koperen spiraaltjes en hormonale spiraaltjes. Koperen spiraaltjes zijn gemaakt van plastic en koperdraad en werken door het vrijkomen van koperionen, die de beweeglijkheid van sperma verminderen en de bevruchting van een eicel voorkomen. Hormonale spiraaltjes zijn gemaakt van plastic en bevatten een hormoon dat geleidelijk wordt afgegeven om de ovulatie te onderdrukken en het baarmoederslijmvlies te verdunnen, waardoor het moeilijker wordt voor sperma om een eicel te bevruchten.

Het spiraaltje is een van de meest effectieve vormen van anticonceptie, met een faalpercentage van minder dan 1%. Het kan tot 5-10 jaar in de baarmoeder blijven zitten, afhankelijk van het type spiraaltje.

Symptomen van een spiraaltje

Sommige vrouwen kunnen last hebben van bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, waaronder:

• krampen
• spotting of bloeden tussen menstruaties
• zwaardere of langere menstruaties
• veranderingen in de menstruatiecyclus
• pijn tijdens seks
• verhoogde vaginale afscheiding
• misselijkheid
• hoofdpijn
• duizeligheid

Oorzaken van een spiraaltje

De oorzaak van bijwerkingen van een spiraaltje is niet volledig bekend, maar het kan te maken hebben met de reactie van het lichaam op het vreemde voorwerp in de baarmoeder. Sommige vrouwen hebben ook een verhoogd risico op bijwerkingen als gevolg van een onderliggende aandoening, zoals endometriose of bekkenontsteking.

Zijn spiraaltjes gevaarlijk?

Over het algemeen zijn spiraaltjes veilig en effectief, maar er zijn enkele risico’s verbonden aan het gebruik ervan. Koperen spiraaltjes kunnen bijvoorbeeld leiden tot zwaardere of langere menstruaties, terwijl hormonale spiraaltjes bij sommige vrouwen de menstruatie helemaal stoppen. Er is ook een klein risico op infectie of perforatie van de baarmoeder tijdens het plaatsen van het spiraaltje.

Op de lange termijn kan het gebruik van hormonale spiraaltjes ook leiden tot veranderingen in de botdichtheid en een verhoogd risico op osteoporose. Er is ook enig bewijs dat hormonale spiraaltjes het risico op borstkanker kunnen verhogen, hoewel dit risico nog steeds erg laag is.

Lichamelijke en psychische gevolgen van een spiraaltje

Sommige vrouwen kunnen last hebben van lichamelijke en psychische bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, waaronder:

• krampen
• spotting of bloeden tussen menstruaties
• zwaardere of langere menstruaties
• veranderingen in de menstruatiecyclus
• pijn tijdens seks
• verhoogde vaginale afscheiding
• angst of depressie
• stemmingswisselingen
• vermoeidheid

Hoe ontstaat een spiraaltje?

Een spiraaltje wordt door een arts of verpleegkundige in de baarmoeder geplaatst met behulp van een speciaal instrument. Het plaatsen van een spiraaltje kan enige pijn of ongemak veroorzaken, maar dit duurt meestal slechts enkele minuten.

Hoe wordt een spiraaltje vastgesteld?

Een spiraaltje kan worden vastgesteld door een arts of verpleegkundige tijdens een gynaecologisch onderzoek. Het spiraaltje kan ook worden gezien op een echografie.

Onderzoek en diagnose van een spiraaltje

Als u last heeft van bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, kan uw arts een echografie uitvoeren om te controleren of het spiraaltje op zijn plaats zit en om eventuele complicaties uit te sluiten.

Behandeling van een spiraaltje

Als u last heeft van bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, kan uw arts een aantal behandelingen aanbevelen, waaronder:

• pijnstillers
• hormonale medicijnen om de menstruatiecyclus te reguleren
• antibiotica als er sprake is van een infectie
• verwijdering van het spiraaltje

Hoe kunnen symptomen van een spiraaltje worden verlicht?

Als u last heeft van bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, zijn er enkele dingen die u kunt doen om de symptomen te verlichten, waaronder:

• het gebruik van warmte, zoals een warmwaterkruik, om krampen te verlichten
• het nemen van pijnstillers, zoals ibuprofen of paracetamol
• het gebruik van inlegkruisjes of tampons om spotting of bloeden tussen menstruaties op te vangen
• het vermijden van seksuele activiteit totdat de symptomen zijn verdwenen

Wanneer moet u medisch advies inwinnen?

Als u last heeft van ernstige of aanhoudende symptomen na het plaatsen van een spiraaltje, moet u medisch advies inwinnen. U moet ook onmiddellijk medische hulp zoeken als u symptomen heeft van een infectie, zoals koorts, pijn of afscheiding.

Richtlijnen voor het gebruik van een spiraaltje

Er zijn enkele richtlijnen die moeten worden gevolgd bij het gebruik van een spiraaltje, waaronder:

• het spiraaltje moet worden geplaatst door een getrainde arts of verpleegkundige
• u moet regelmatig controleren of het spiraaltje nog op zijn plaats zit
• u moet onmiddellijk medische hulp zoeken als u symptomen heeft van een infectie
• u moet uw arts raadplegen als u last heeft van ernstige of aanhoudende symptomen na het plaatsen van een spiraaltje

Voedingsadviezen voor het gebruik van een spiraaltje

Er zijn geen specifieke voedingsadviezen voor het gebruik van een spiraaltje.

Wat kunt u zelf doen en wat moet u niet doen?

Als u een spiraaltje heeft, zijn er enkele dingen die u kunt doen om de symptomen te verlichten en het risico op complicaties te verminderen, waaronder:

• het vermijden van seksuele activiteit totdat de symptomen zijn verdwenen
• het nemen van pijnstillers om krampen te verlichten
• het regelmatig controleren of het spiraaltje nog op zijn plaats zit
• het onmiddellijk zoeken van medische hulp als u symptomen heeft van een infectie

Er zijn ook enkele dingen die u niet moet doen als u een spiraaltje heeft, waaronder:

• het gebruik van tampons of menstruatiecups, tenzij uw arts dit heeft goedgekeurd
• het gebruik van vaginale douches of sprays
• het hebben van seksuele activiteit zonder een condoom als u niet zeker weet of het spiraaltje nog op zijn plaats zit

Welke medicijnen kan een arts voorschrijven?

Als u last heeft van bijwerkingen na het plaatsen van een spiraaltje, kan uw arts een aantal medicijnen voorschrijven, waaronder:

• pijnstillers
• hormonale medicijnen om de menstruatiecyclus te reguleren
• antibiotica als er sprake is van een infectie

Wanneer moet u contact opnemen met uw huisarts bij een spiraaltje?

U moet contact opnemen met uw huisarts als u last heeft van ernstige of aanhoudende symptomen na het plaatsen van een spiraaltje, zoals hevige krampen, zware bloedingen of koorts. U moet ook onmiddellijk medische hulp zoeken als u symptomen heeft van een infectie, zoals pijn, koorts of afscheiding.