Frozen shoulder

Een frozen shoulder is een aandoening waarbij uw schouder pijnlijk en stijf wordt. Niemand weet precies waarom dit gebeurt. Behandeling, waaronder pijnstillers en oefeningen, kunnen uw klachten verlichten.

Over frozen shoulder

Je schouder is een zogenaamd ‘kogelgewricht’. De kogel aan de bovenkant van uw bovenarmbeen (humerus) beweegt in de ondiepe kom aan de rand van uw schouderblad (scapula). Het hele gewricht is omsloten door een sterk, vezelig kapsel. Frozen shoulder ontstaat wanneer dit kapsel verdikt, samengetrokken en strakker wordt dan het zou moeten zijn. Daarom wordt frozen shoulder ook wel aangeduid met de medische term ‘adhesive capsulitis’. Je kunt frozen shoulder krijgen aan slechts één schouder of aan beide.

Tot vijf op de 100 mensen krijgen op een bepaald moment in hun leven een frozen shoulder. Je hebt meer kans op een frozen shoulder als je tussen de 40 en 60 jaar oud bent en het komt iets vaker voor bij vrouwen. Mensen met bepaalde medische aandoeningen hebben meer kans op een frozen shoulder – voor meer informatie hierover, zie ons gedeelte over oorzaken.

Oorzaken van een frozen shoulder

Artsen weten nog niet precies waarom een frozen shoulder ontstaat. Er wordt gedacht dat het veroorzaakt wordt door een ontsteking van het schoudergewricht en het omliggende kapsel.

Primaire (idiopathische) frozen shoulder

Soms lijkt er helemaal geen onderliggende oorzaak te zijn voor iemand die een frozen shoulder krijgt. Dit staat bekend als primaire (of idiopathische) frozen shoulder.

Secundaire frozen shoulder

Van een secundaire frozen shoulder is sprake wanneer er eerder schade aan uw schouder is toegebracht of wanneer u een medische aandoening heeft die een frozen shoulder waarschijnlijker maakt.

Een frozen shoulder kan soms ontstaan als je een schouderblessure hebt, zoals een blessure aan je rotator cuff (de pezen en spieren in je schouder). Of het kan gebeuren als u uw schouder lange tijd stil heeft moeten houden. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn na een breuk of na een operatie aan uw schouder.

Hoewel artsen niet zeker weten waarom, kunnen sommige medische aandoeningen uw risico op het krijgen van een frozen shoulder verhogen. Deze omvatten:

• diabetes
• een onderactieve schildklier
• een overactieve schildklier
• hartziekte

Frozen shoulder symptomen

Er zijn twee belangrijke symptomen van een frozen shoulder.

• Een doffe of pijnlijke pijn in uw aangedane schouder, die vaak ’s nachts erger is of wanneer u uw schoudergewricht beweegt.
• Stijfheid rond uw schoudergewricht waardoor u uw schouder niet normaal kunt bewegen. Dit kan het moeilijk maken om dagelijkse taken uit te voeren, zoals autorijden of uzelf aankleden.

Als u een van deze symptomen heeft, ga dan naar uw fysiotherapeut voor advies.

Een frozen shoulder ontwikkelt zich meestal in verschillende fasen, die elkaar kunnen overlappen.

• Pijnlijke of ‘bevriezende’ fase. U zult langzaam pijn krijgen die erger wordt als u beweegt en uw schouder zal stijver worden. Deze fase kan twee tot negen maanden duren.
• Stijfheid of ‘bevroren’ fase. De pijn kan minder worden, maar het bewegen van uw schouder wordt moeilijker, wat uw dagelijkse activiteiten beïnvloedt. Deze fase kan tot een jaar duren.
• Resolutie of ‘ontdooien’ fase. De stijfheid neemt geleidelijk af en de meeste mensen herstellen volledig. Deze fase kan tot drie jaar duren.

Sommige deskundigen vinden dat dit patroon de ervaringen van mensen met een frozen shoulder niet echt goed beschrijft. Als je denkt dat je een frozen shoulder hebt, is het beter om medisch advies in te winnen dan te wachten tot het vanzelf beter wordt.

Diagnose van een frozen shoulder

Als u denkt dat u een frozen shoulder heeft, ga dan naar uw huisarts of een fysiotherapeut. Zij zullen vragen stellen over uw symptomen en medische geschiedenis, inclusief eventuele eerdere aandoeningen of blessures waardoor u meer kans zou kunnen hebben op het ontwikkelen van een frozen shoulder.

Ze zullen ook vragen hoe uw symptomen uw dagelijks leven beïnvloeden.

Uw fysiotherapeut zal uw schouder onderzoeken om te zien of deze gevoelig is. Hij zal uw schouder beoordelen door een aantal fysieke tests uit te voeren om uit te vinden of het een frozen shoulder is of een andere aandoening. Dit kan zowel het zachtjes bewegen van uw arm voor u omvatten (‘passieve beweging’), als u vragen om hem zelf in verschillende posities te bewegen. Zo kunnen ze zien of het bewegingsbereik van uw schouder verminderd is. Vertel het uw fysiotherapeut als dit erg ongemakkelijk voor u is.

De meest voor de hand liggende schouderbeweging bij een frozen shoulder is de beweging die bekend staat als ‘passieve externe rotatie’. Deze beweging wordt gedemonstreerd in deze video over de diagnose van een frozen shoulder.

Hoewel een röntgenfoto van de schouder een frozen shoulder niet kan bevestigen, kan uw fysiotherapeut u er een voorstellen omdat het andere aandoeningen kan uitsluiten. Als de behandeling die u ondergaat niet helpt, kan het zijn dat u verdere onderzoeken nodig heeft, zoals een MRI of CT scan van uw schouder.

Behandeling van frozen shoulder

Een frozen shoulder kan vaak vanzelf beter worden, maar het kan enkele jaren duren voordat deze volledig hersteld is.

Het doel van elke behandeling is om uw pijn te verminderen en de beweging in uw schouder te vergroten. Een vroege behandeling kan de beste resultaten geven.

Zelfhulp

Als je denkt dat je een frozen shoulder hebt, moet je naar je fysiotherapeut. Maar er is ook veel dat u zelf kunt doen om uzelf te helpen.

• Als u pijnstilling nodig heeft, neem dan vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen. Lees altijd de patiënteninformatie die bij uw medicijn zit en stel uw vragen aan uw apotheker.
• Ondersteun uw arm met kussens tijdens het slapen of als u in een stoel zit. Een kussen in het midden van uw rug tijdens het zitten kan uw houding verbeteren, wat kan helpen.
• Het is belangrijk dat u uw arm blijft gebruiken om hem zo mobiel te houden als de pijn u toestaat. Streef naar een evenwicht tussen rust en activiteit. Dit kan van invloed zijn op sommige van uw gebruikelijke dagelijkse activiteiten.
• Volg alle adviezen die uw fysiotherapeut u geeft over het bewegen van uw schouder, inclusief de oefeningen die u krijgt. Bekijk de video in ons gedeelte over oefeningen voor enkele suggesties.

Fysiotherapie

Fysiotherapie is een belangrijke behandeling voor een frozen shoulder. Uw huisarts kan u doorverwijzen naar een fysiotherapeut of u kunt rechtstreeks een afspraak maken met een fysiotherapeut.

Fysiotherapie kan een breed scala van verschillende behandelingen omvatten. De twee meest gebruikte worden hier beschreven.

• Oefeningen. Uw fysiotherapeut laat u oefeningen zien die u thuis kunt doen om de functie en beweging van uw frozen shoulder te verbeteren. Dit kunnen oefeningen zijn zoals die getoond worden in onze video met oefeningen voor een frozen shoulder in onze sectie over oefeningen.
• Manuele fysiotherapie (mobilisatie). Dit is wanneer uw fysiotherapeut uw schoudergewricht op bepaalde manieren beweegt om pijn of stijfheid te verlichten. Het kan ook helpen om de normale beweging te herstellen.

Preventie van een frozen shoulder

Om een tweede frozen shoulder te voorkomen, is het belangrijk om uw schouder zo mobiel mogelijk te houden. Als u uw schouder verwondt of schouderpijn krijgt die uw bewegingsvrijheid beperkt, laat u dan zo snel mogelijk behandelen. Als u een blessure of operatie aan uw schouder hebt, volg dan het advies op dat uw arts of fysiotherapeut u geeft over het dragen van een sling en het weer veilig in beweging krijgen van uw schouder.